پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220کاربرد معیارهای شیمی سبز و فناوریهای شدتبخشی فرآیند در تولید پایدار بیودیزل12081424FAاحسان سرلکیدانشجوی دکتری، گروه مهندسی فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.0000-0002-0158-5579علی ماشاء الله کرمانیاستادیار، گروه مهندسی فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.محمد حسین کیانمهراستاد، گروه مهندسی فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.ایمان مرزباندانشجوی دکتری، گروه مهندسی فنی کشاورزی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.Journal Article20180427تولید و استفاده از بیودیزل میتواند مسیر پایداری را برای کاهش آلودگیهای زیست محیطی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی فراهم کند. به منظور کاهش اثرات زیست محیطی تولید بیودیزل، فرآیند شیمیایی بایستی به منظور کاهش تولید پسماند و مصرف انرژی بهینه-سازی شود. بنابراین، طراحی واکنشهای شیمیایی و فرآیند تولید بیودیزل با استفاده از اصول شیمی سبز به منظور توسعه فرآیندهای شیمیایی پایدار از اهمیت بالایی برخوردار است. مبانی شیمی سبز میتواند برای طراحی محصولات شیمیایی و فرآیندهایی که باعث کاهش یا حذف مواد مصرفی و تولیدی خطرناک میشود، استفاده شوند. مرسومترین روش تولید بیودیزل، واکنش تبادل استری روغنهای خوراکی و پسماند است. با این حال، فرآیند تبادل استری برای تکمیل واکنش به واکنش دهندههای بیشتری نیاز دارد. بازده واکنش بیودیزل را میتوان با ترکیب مبانی شیمی سبز و اثرات شدت بخشی فرآیند بهبود داد. فناوریهای شدتبخشی فرآیند در تولید بیودیزل مانند ریزموج و فراصوت به دلیل بازیابی بیشتر محصول، تشکیل کمتر محصولات فرعی و کاهش مصرف انرژی میتواند موجب بهبود بازده واکنش شوند. علاوه بر این، استفاده از معیارهای شیمی سبز مانند E-factor، اقتصاد اتمی (بهرهبرداری)، شدت جرمی و یا بهرهوری جرمی و بازده جرمی واکنش میتواند به طراحی ایمنتر و تولید بیودیزل با بهرهوری بیشتر کمک کند. ارزیابی این شاخصهای سبز نشان میدهد که متانول جایگزین بهتری برای تولید بیودیزل است و همچنین میتواند از منابع تجدیدپذیر تامین شود. شاخصهای پایداری استفاده شده برای تولید بیودیزل همچنین میتواند برای انواع سوختهای زیستی و دیگر طرحهای واکنشهای شیمیایی، سنتز و توسعه فرآیند بکار گرفته شوند.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220مونت موریلونیت و کاربردهای آن در صنایع دارویی و غذایی212793933FAسارا عرب مفردگرگانسید مهدی جعفریگرگانJournal Article20190825مونت موریلونیت، نانوذرهای رسی میباشد که عمده ترین فاز موجود در بنتونیت را تشکیل میدهد. این ماده، ارزان، دردسترس، بیخطر، غیرسمی و دوستدار محیط زیست میباشد. همچنین دارای ویژگیهایی نظیر سطح مخصوص زیاد، توانایی جذب بالا، قدرت تورم زیاد و ظرفیت تبادل کاتیونی زیاد است و بخاطر همین ویژگیهای بینظیری که دارد، مورد توجه صنایع و تحقیقات گوناگون قرار گرفته است. تحقیقات زیادی برای استفاده از مونت موریلونیت به عنوان جاذب در پسابهای صنعتی و در ترکیب با پلیمرها برای تولید نانوکامپوزیت برای فیلمها و بسته بندیهای مواد غذایی صورت گرفتهاست. همچنین استفاده از این نانوذرات به عنوان حامل دارو و بیوملکولها مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این مقاله، بررسی ساختار، ویژگیها و کاربردهای مونت موریلونیت میباشد و به بررسی مقالات مختلف در این زمینه پرداخته میشود.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220نقش طیف سنجی تشدید مغناطیسی هسته پروتون(1HNMR) در تشخیص زود هنگام بیماری ها با رویکرد متابولومیکس283996914FAسلمان طاهریعضو هیات علمی- پژوهشکده فناوریهای نوین- پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران0000-0002-4230-5123افسانه عارفی اسکوییدانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیمیثم کلانتریپژوهشگاه شیمی- پژوهشکده فناوریهای نوینJournal Article20191021متابولومیک به عنوان زمینه تحقیقاتی بین رشته ای توجه دانشمندان زیادی را در سالهایی اخیر به خود جلب کرده است. یکی از قدرتمند ترین ابزارهای مطالعات متابولیکی، تشدید مغناطیس هسته (NMR) می باشد. در این مقاله مروری به جایگاه NMR در تشخیص زود هنگام بیماری و کشف شاخص های زیستی در مطالعات متابولیکی به منظور شناسایی متابولیتهای درگیر در فرآیند های شیمیایی مختلف (همچون بیماری، مصرف دارو ، مقایسه چند حالت فیزیولوژیکی و ...) پرداخت شده است. NMR به مانند یک پنجره ای است برای مشاهده ی دقیق اکثر ترکیبات شیمیایی موجود در مایعات زیستی( سرم، پلاسما، عصاره سلولی و...با طیف سنج محلول ) و سایر نمونه ها همچون (بافت ، ارگان و یا دیگر نمونه های جامد و یا نیمه جامد با روش طیف سنجی حالت جامد و طیف سنجی NMR در حال چرخش زاویه جادویی ) بدون نیاز به دستکاری نمونه و مشتق سازی مایعات مهم زیستی که محققین در سایر تکنیکهای آنالیز مجبور به استفاده هستند.تکرار پذیری بالای نتایج کار، زمان کوتاه آزمایش نسبت به سایر تکنیکها از مزایای این روش محسوب می شود. جایگاه کمومتریکس و آنالیزهای چند متغیره (آنالیزهای غیر نظارتی و نظارتی) در متابولومیک به دلیل پیچیدگی طیفهای موجود از اهمیت شایانی برخوردار است. در ادامه مقاله، پایگاه های داده مهم و پر کاربرد و نرم افزارهای اختصاصی مورد استفاده در مطالعات متابولیکی بر پایه NMR معرفی شده اند و در انتها پیشرفتهایی که اخیراً، در حوزه قدرتمند کردن وکاستن محدودیتهای این تکنیک بوجود آمده است پرداخت شده است.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220نانوذرات مغناطیسی: ساخت، تثبیت آنزیم و تولید انرژی سبز4055105800FAپروانه اسمعیل نژاد اهرنجانیموسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازیJournal Article20191006نانوذرات مگنتیت با ارائه خواص مغناطیسی منحصر بهفرد، برای کاربردهای متنوعی مانند کاتالیزورها، سنسورها، انتقال دارو، شناسایی سلول یا بافت و درمان حرارتی همواره مورد توجه بودهاند. در این میان، تثبیت آنزیم بر روی این نوع جامدات به منظور حفظ فعالیت آنزیمی و بازیابی سریع و آسان آنها کاربردیترین موضوع بوده است. اما باید توجه نمود مشکلات فیزیکی و شیمیایی ذرات مگنتیت مانع از کاربرد وسیع آنها میشود، بنابراین ترکیب نانوذرات مغناطیسی با سیلیکا و یا پلیمر برای توسعهی مواد کامپوزیت با خصوصیات سطحی ویژهی جدید مورد مطالعه قرار میگیرند. گزارشهای مختلفی در رابطه با ساخت ذرات کامپوزیت سیلیکا و/یا پلیمر مغناطیسی و کاربرد آنها برای تثبیت آنزیم ارائه شدهاست. مطالعه ساختارهای هسته-پوسته مغناطیسی گزارش-شده در منابع مختلف شامل ذرات مگنتیت در مرکز و پوستهای ساختهشده از سیلیکای غیرمتخلخل، ترکیب سیلیکای غیرمتخلخل و سیلیکای متخلخل، سیلیکای متخلخل و ترکیب سیلیکا و پلیمر در انتخاب و طراحی ساختار مغناطیسی مناسب برای تثبیت آنزیم با مقدار بارگذاری بالا و حفظ فعالیت و پایداری آنزیمی بالا به پژوهشگران کمک خواهد نمود. همچنین با مطالعه یکی از کاربردهای مهم آنزیمهای تثبیتشده یعنی در واکنشهای ترانساستریفیکاسیون جهت تولید بیودیزل، عوامل تاثیرگذار بر بازدهی تولید این فرآیندها بیان شدهاست.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220تولید نانوسلولز به عنوان مادهای با ارزش افزوده زیاد، از بخشهای مختلف درخت نخل5675105861FAرحمان عباسیگروه علوم و مهندسی کاغذ، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمحمد هادی آریائی منفرداستادیار گروه علوم و مهندسی کاغذ، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانحسین یوسفیاستادیار گروه تکنولوژی و مهندسی چوب، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانپژمان رضایتیاستادیار گروه مهندسی صنایع سلولزی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی خاتمالانبیاء بهبهان، ایراناحمد رضا سرائیاندانشیار گروه علوم و مهندسی کاغذ، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانJournal Article20200130در حال حاضر به دلیل کمبود منابع چوبی جنگلی و محدودیتهای زیست محیطی، تلاش برای استفاده از ضایعات کشاورزی بهعنوان منابعی ارزان و در دسترس برای تأمین منابع سلولزی و تولید محصولات سلولزی گسترشیافته است. در دور تازهای از تحقیقات محققان از ضایعات کشاورزی مختلف مانند پوست قهوه، پسماند درختچه چای، باقی ماندههای کاه سیر، کاه گندم، کاه سویا، باگاس و .. برای تولید نانوسلولزهای با مرفولوژی و ابعاد متفاوت و با ویژگیهای خاص استفاده کردهاند. در این مطالعه ابتدا سه گونه درخت نخل (روغن، شکر و خرما) معرفی و ضایعات و آناتومی یک درخت نخل شرح داده شده است. سپس تحقیقات انجامشده در زمینه تهیه نانوساختارهای سلولز از ضایعات و قسمتهای مختلف درخت نخل (مانند خوشه بدون میوه، ساقهبرگ، برگچهبرگ، فیبر لایه میانی میوه، پوست هسته، تنه و غلاف) با روشها و پیشتیمارهای مختلف (اکسیداسیون TEMPO، آبکافت اسیدی، آسیاب، آنزیمی و آمونیومپرسولفات) مورد بررسی قرارگرفت. روشها و منابع سلولز متفاوت، هنگام بهدست آوردن نانوسلولز تأثیر زیادی در ویژگیهای نانوسلولز تولیدی دارد. ضایعات و قسمتهای مختلف نخل مانند سایر منابع سلولزی دارای درصدهای متفاوتی از لیگنین، سلولز، همیسلولز و مواد استخراجی میباشد. ازنظر آناتومی، مورفولوژی و ترکیبات شیمیایی الیاف، تفاوت معنیداری در قسمتهای مختلف (مانند خوشه بدون میوه و ساقهبرگ) یک گونه درخت نخل و قسمتهای یکسان (مثلاً خوشه بدون میوه) در گونههای مختلف آن وجود دارد و در نتیجه ویژگیهای نانوسلولز تولیدی میتواند متاثر از این تفاوتها باشند. روشهای مختلف کوچکسازی ابعاد سلولز از میکرو به نانو تمایز بیشتری (نسیت به منبع سلولز) در خواص نانوسلولزهای تولیدی ایجاد میکند.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220افزایش عملکرد فیلم بسته بندی با استفاده از روش بسته بندی فعال حاوی ماده طبیعی گیاهی7683106338FAبهجت تاج الدینعضو هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی0000-0002-9098-0334حسین عراقیدانشجوی دکتری فیزیولوژی پس از برداشت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایرانJournal Article20191216آلودگیهای میکروبی یکی از علتهای اصلی ضایعات پس از برداشت تولیدات کشاورزی است. روشهای مختلفی ازجمله استفاده از قارچکشها برای مهار آلودگیهای میکروبی وجود دارد، اما روش استفاده از قارچکشها، علاوه بر ایجاد مقاومت در عوامل بیماریزا باعث آلودگیهای غذایی و زیستمحیطی میشود، طوری که اکنون مقررات سختگیرانهای برای باقیمانده میزان سموم در قسمت خوراکی محصولات تازه اعمال میشود. از طرف دیگر، مصرفکنندگان، محصولات ارگانیک بدون هیچگونه آلودگی میکروبی را ترجیح میدهند. این دلایل، ضرورت جستجوی جایگزینی قارچکش-های طبیعی بهجای قارچکشهای مصنوعی را در صنعت بستهبندی ایجاب میکند. بستهبندی فعال، از طریق آزادسازی و انتشار مواد ضد میکروبی در سطح میوهها و سبزیها، باعث حفظ ویژگیهای حسی از جمله شادابی و درخشندگی تولیدات کشاورزی، افزایش عمر انباری و حفظ سلامت آنها و در نتیجه کاهش ضایعات پس از برداشت میشود. استفاده از ترکیبات طبیعی مانند کارواکرول با خواص ضدقارچی در شبکه فیلم بستهبندی بهعنوان یکی از راهکارهای مهار آلودگیهای میکروبی مطرح است که در این مقاله به آن پرداخته میشود. مشاهدات نشان داد که محیطکشت حاوی فیلم بستهبندی بدون کارواکرال بیشترین و محیطکشت حاوی فیلم دارای 2 درصد کارواکرول کمترین قطر میسیلیوم را داشتهاند.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50121220200220سلول های خورشیدی گامی بزرگ در جهت بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر8496106328FAفاطمه حسن نژاددانشگاه امیر کبیرلیلا ناجیدانشگاه امیر کبیرJournal Article20190920مصرف بالای انرژی و تولید گازهای گلخانهای در چند دهه اخیر از دغدغههای اساسی بشر محسوب میگردد. تولید انرژی از طریق منبع نامتناهی خورشید و با استفاده از فناوری فتوولتایی در سلولهای خورشیدی میتواند از میزان وابستگی به سوختهای فسیلی در تولید انرژی الکتریکی بکاهد. از جمله نکات بسیار مهم در زمینه تجاری سازی سلولهای خورشیدی بحث هزینه سرمایهگذاری است. هزینه تمام شده یک نیروگاه خورشیدی شامل هزینه ساخت ماژولهای فتوولتاییک و هزینههای BoS است. کسب اطلاعات در زمینه میزان هزینهها و بررسی نمودارهای جهانی در رابطه با سرمایهگذاری کشورهای مختلف در رابطه با انواع مختلف سلولهای خورشیدی و کاهش هزینههای تمام شده، چشمانداز قابل توجهی برای پژوهشگران و سرمایهگذاران در این زمینه را فراهم میآورد. با توجه به ظرفیت بالای تولید برق از طریق سلولهای خورشیدی در کشورهای مختلف، لزوم مطالعه گستردهتر در بحث تجاری سازی سلولهای خورشیدی آشکار میگردد.