پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823نانوکامپوزیتهای مغناطیسی پایه اکسید آهن و کاربرد آن ها در فرایند جذب به منظور تصفیه آب142133014FAهانی صیاحیChemistry and Chemical Engineering Research Center of
Iran, Pajoohesh Blvd., km 17, Karaj Hwy.orcid.org/0000-0002-7959-861Xسید فریدالدین رفیعیدانشگاه تهران- پردیس فنی- دانشکده مهندسی معدنهادی عبدالهیدانشگاه تهران- پردیس دانشکده های فنی- دانشکده مهندسی معدنJournal Article20210619نانومواد به منظور تصفیه آبهای سطحی، زیرزمینی و پسابهایی که به فلزات سنگین، مواد محلول ارگانیک و غیر ارگانیک و همچنین میکرو ارگانیسمها آلودهاند پیشنهاد شده است. این مواد به دلیل واکنشپذیری بالا و سطح مخصوص زیاد به عنوان جاذب برای پاکسازی آبها مورد توجه قرار گرفتهاند. در این بین نانومواد مغناطیسی پایه آهن به دلیل خواص ویژه نسبت به دیگر مواد متداولتر هستند. این نانوکامپوزیتها به چهار دسته نانوکامپوزیتهای مغناطیسی آهن- غیر آلی مانند سیلیکا، رس، زئولیت و هیدروکسی آپاتیت، نانوکامپوزیتهای مغناطیسی آهن- بیوپلیمر مانند سلولز و کیتوسان، نانوکامپوزیتهای مغناطیسی آهن-پلیمر مانند پلی اتیلن آمین و نانوکامپوزیتهای آهن-کربن مانند کربن فعال، نانولولههای کربنی و گرافن تقسیم میشوند که هرکدام تواناییها و ظرفیت جذب متفاوتی برای آلایندههای مختلف دارند. تصفیه آب با نانوجاذبها به منظور حذف مواد مختلفی صورت میگیرد که مهمترین آنها فلزات سمی مانند سرب و کروم، حشرهکشها که یکی از مهمترین طبقات آلودگیهای آلی هستند و به شدت شایع و سمیاند، و ترکیبات دارویی که متداولترین آنها آنتی بیوتیکها هستند. سینتیک و ایزوترمهای مختلفی برای تشریح مدل جذب این مواد استفاده شده است که بیشترین ایزوترم استفاده شده لانگمویر و فروندلیچ و سینتیک شبه مرتبه دوم هم شکل سینتیکی متداول است. به علت ویژگی نانوذرات مغناطیسی، نانوکامپوزیتهای مغناطیسی پایه آهن میتوانند برای محیطزیست سمی باشند و بر اکوسیسیم و انسانها تاثیر منفی بگذارند. تحقیقات بر ریسک سلامتی و تاثیر اکولوژیکی نانومواد اکسید آهن نشان دهندهی تاثیر کمینهی آنهاست، چرا که به طور کلی این مواد در دستهی مواد غیر سمی یا سمیت کم قرار میگیرند.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823بررسی تأثیر اورانیوم روی اندامهای حیاتی بدن4352133066FAکیان یوسفی پورعضو هیات علمی/ سازمان انرژی اتمی ایران، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده مواد و سوخت هسته ایسیمین جانی تبار درزیعضو هیات علمی/ سازمان انرژی اتمی ایران، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده مواد و سوخت هسته ای0000-0002-1389-917XJournal Article20210417آلودگیهای زیست محیطی ناشی از مواد رادیواکتیو که از فرآوری کانسارهای حاوی اورانیوم، فرآیندهای تولید سوخت اورانیومی و یا نشت از راکتورهای هستهای به وجود می آیند، یک تهدید جدی برای محیط زیست محسوب میشوند. ورود اورانیوم به زنجیره غذایی و یا تشعشعات زیانآور آن از نظر زیستی میتواند خطرناک باشد. اورانیوم و ترکیبات آن بعنوان یک آلاینده محیطی در حال ظهور میتواند بر بدن افرادی که به طور مستقیم با آن در تماس هستند تأثیر بگذارد. تاثیرهای زیان-آور اورانیوم بر بدن به دو صورت شیمیایی و مواجهه پرتویی ایجاد میشوند. از مهمترین گروههای تأثیرپذیر، پرسنل شاغل در فرآیند استحصال اورانیوم، خانوادههای ساکن در نزدیکی معادن اورانیوم و سربازانی هستند که در فعالیتهای نظامی احتمال تأثیر از آن را دارند. به واسطه معدود بودن افراد درگیر و محدودیتهای احتمالی تحقیق، پژوهشهای زیادی روی اثرات جانبی اورانیوم بر سلامت اندامهای مختلف افراد صورت نگرفته است. چگونگی و مدت زمان قرار گرفتن در معرض این ماده، غلظت اورانیوم، سابقه بیماری و ژنتیک از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر سلامت افراد درگیر هستند. در این مقاله مروری، اثرات جانبی اورانیوم بر روی اندامهای حیاتی بدن شامل کلیه، ریه، سیستم عصبی، تولید مثل، قلب و عروق، چشم و دستگاه گوارش مورد بررسی قرار گرفته است. در مواردی از جمله دستگاه گوارش خوشبختانه اثرات جانبی خاصی مشاهده نشده ولی برای پیشگیری از بیماریهای کلیوی و قلبی و عروقی نیاز به توجه و مراقبتهای بیشتری است.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823آموزشی بر مایعات یونی؛ بررسی خصوصیات و آینده آنها5360134116FAمجتبی ساسانیگروه شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایرانافسانه ملاحسینیگروه شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران0000-0002-6984-6157Journal Article20210404اخیراً مایعات یونی یا نمکهای مایع توجه زیادی را به خود جلب کرده است. به واسطه خواص منحصر بفرد این مواد از آنها به عنوان جایگزینی برای حلالهای آلی استفاده میشود و سبب شده در اغلب حوزههای علم وارد شوند. این دسته از مواد در شیمی، علم مواد، مهندسی، فیزیک، داروسازی و انرژی بسیار مورد استفاده واقع شده است. از مهمترین این خصوصیات میتوان به فشار بخار جزئی، غیرفرار بودن، هدایت الکتریکی بالا، گرانروی قابل تنظیم، پنجره الکتروشیمیایی وسیع و پایداری حرارتی اشاره کرد. کاربردهای صنعتی و آزمایشگاهی این ترکیبات در شیمی تجزیه بصورت خلاصه بررسی گردیده و در پایان آینده این ترکیبات در شیمی پیش بینی شده است.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823بررسی میزان جذب ذرات معلق کوچکتر از 2/5 میکرون توسط ماسکهای تجاری و بهبود کیفیت جذب این فیلترها با استفاده از نانو الیاف پلیمری و کامپوزیتی6168134579FAمحمد حسن امینیعضو هیئت علمی پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانمیترا محمدزاده آهنیپژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانJournal Article20210620یکی از مهمترین آلایندههای هوا مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه ذرات معلق میباشد . ذرات معلق با قطر کمتر از 2/5 میکرون (PM 2.5) تهدیدی جدی برای سلامتی انسان میباشد که میتواند از راه مجاری تنفسی وارد بدن انسان شود. به همین دلیل استفاده از ماسکهای حفاظت تنفسی که تا حد ممکن این ذرات را در خود محصور نگه دارند ضروری به نظر میرسد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فیلترهای ماسکهای تنفسی موجود در بازار، میزان جذب ذرات معلق کمتر از 2/5 میکرون آنها مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه از نانو الیاف پلیآکریلونیتریل و کامپوزیت آن با کیتوزان جهت ساخت فیلترهایی با قابلیت جذب بالای ذرات معلق استفاده گردید.<br />در این تحقیق با طراحی سیستم مناسب شبیهسازی شده براساس مدارک علمی معتبر، میزان جذب ذرات معلق ماسکهای تجاری بازار ایران توسط دستگاه شمارنده ذرات معلق اندازهگیری شد. همچنین با توجه به میزان غلظت ذرات ورودی و خروجی کارایی جذب و فاکتور کیفیت محاسبه گردیدند در ادامه نانوالیاف پلیمری پلیآکریلونیتریل و کامپوزیت آن با کیتوزان به روش الکتروریسی تهیه شدند و کارایی آنها به عنوان جاذب ذرات معلق بررسی گردید. فیلترهای ماسکهای تنفسی تجاری جذب PM2.5 پائینی دارند ولی نانوفیلترهای طراحی شده در این تحقیق به روش الکتروریسی جذبهای برابر با µg/m394/00-97/33را نشان دادند.<br />به دلیل اینکه فیلترهای ماسکهای تنفسی بررسی شده در این تحقیق قابلیت حذف پائینی داشتند برای بالا بردن راندمان حذف این فیلترها با افزودن یک لایه از نانو الیاف پلیآکریلونیتریل به سطح فیلترها راندمان حذف افزایش پیدا کرده استپژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823سنتز و مطالعه ترکیبی جدید از نانوذرات فریت روی با پوشش کلروفیل و کاربرد آنها به عنوان فوتوکاتالیست در تصفیه آب6980134791FAمریم جدیپژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانMaryam_jeddi1980Journal Article20210703در این مطالعه، نانوذرات فریتروی (ZnFe2O4) به سادگی با استفاده از واکنش احتراق مایکروویو سنتز و توسط کلروفیل استخراج شده از برگ گیاه اسفناج پوشش داده شدند تا خاصیت فوتوکاتالیستی آنها تقویت شود. تکنیکهای شناسایی از قبیل XRD و FE-SEM بهکار رفته برای آنالیز ساختار نانو فریتهای سنتزی، اندازه متوسط ذرات را در حدود 50 تا 200 نانومتر نشان داد. تکنیکEDX ثابت کرد که شکاف انرژی نانوکاتالیست پس از پوششدهی با کلروفیل، کاهش یافته و در نتیجه، منجر به افزایش خواص فوتوکاتالیستی نانو فریتروی شده است. مطالعات تخریب فوتوکاتالیستی از طریق تکنیک فرابنفش برای اندازهگیری میزان حذف متیلن بلو از نمونههای آبی انجام شد. نتایج مؤید آن بود که فعالیت فوتوکاتالیستی نانوفریت برای تخریب آلاینده به میزان قابلتوجهی پس از پوششدهی با کلروفیل افزایش پیدا کرد. در آخر، نانو کاتالیستهای فریتروی به راحتی توسط یک آهنربا جدا شدند، چندین بار مورد استفاده مجدد قرار گرفتند و مشخص شد که پس از هر سیکل تخریب متیلن بلو، کاهش چندانی در فعالیت آنها ایجاد نمیشود.پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایرانشیمی سبز و فناوریهای پایدار2676-50123220210823سنتز مشتقات -4Hپیران در حلالهای اتکتیک طبیعی در مجاورت کاتالیزورهای نانوکامپوزیت مغناطیسی بر پایهی اکسید آهن8186136126FAنجم الدین عزیزیپژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران0000-0002-1685-038Xمصطفی سعادتگروه شیمی آلی، دانشکده شیمی دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانمهناز قمیمرکز تحقیقات مواد اولیه دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانJournal Article20210824کاربرد مایعات یونی در سالهای اخیر در واکنشهای سنتز چندجزیی هتروسیکلهای آلی توجه زیادی را به خود معطوف داشتهاست. خصوصیاتی مانند پایداری حرارتی و شیمیایی، اشتعالناپذیری، حلالیت بالا برای مواد آلی و معدنی و فشار بخار جزیی، این مایعات را در زمرهی حلالهای سازگار با محیطزیست با کارایی بالا قرار دادهاست. حلالهای اتکتیک که شامل مخلوط اتکتیک از یک نمک آمونیوم و یک ترکیب دهندهی پیوند هیدروژنی مثل اسید، آمین، اوره و... هستند، گزیدهای از مایعات یونی میباشند که توسط آبوت و همکارانش مورد استفاده قرار گرفت و گسترش یافت. همچنین با بهکارگیری اوره و کولینکلراید در حلال اتکتیک که ترکیباتی زیستسازگار و سبز میباشند، در نهایت مخلوط اتکتیکی سبز، کمهزینه، تجزیهپذیر و قابلدسترس با کارایی بالا ارائه خواهدشد. همواره شیمی سبز در جهت جلوگیری از آلودگی زیست محیطی تلاش میکند تا فرآیندها و محصولات جدید را در راستای کاهش یا حذف آسیب بر محیط زیست گسترش دهد.<br />حلالهای مخلوط اتکتیک و مایعات یونی از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی به یکدیگر بسیار شباهت دارند اما مطالعات بیولوژیکی اخیر نشان داده که مایعات یونی بعضا مشکلات زیستمحیطی ایجاد کنند به همین علت حلالهای مخلوط اتکتیک بهعنوان نسل جدید مایعات یونی که نسبت به مایعات یونی قبلی با محیط زیست سازگارتر میباشند، در سالهای اخیر پیشنهاد شدهاند تا در پیشرفت واکنشهایی کاربردی و بنیادین موثر باشند.