بررسی عملکرد مواد فعال سطحی با تاکید بر مایعات یونی در تزریق به مغزه‌های ماسه‌سنگی و کربناته جهت ازدیاد برداشت شیمیایی نفت

حریقی, هومن; باغبان صالحی, مهسا; تقی خانی, وحید; میرزایی, مجتبی

بررسی عملکرد مواد فعال سطحی با تاکید بر مایعات یونی در تزریق به مغزه‌های ماسه‌سنگی و کربناته جهت ازدیاد برداشت شیمیایی نفت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشکده مهندسی شیمی و نفت، دانشگاه صنعتی شریف

² پژوهشکده مهندسی نفت-پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران-تهران-ایران

³ دانشکده مهندسی شیمی و نفت. دانشگاه صنعتی شریف.تتهران. ایران Department of Physics & Engineering, Chemical Engineering, University of St. Thomas, Houston, TX, USA

⁴ Chemistry & Chemical Engineering Research Center of Iran (CCERCI), Pajohesh Blvd,17th Km of Tehran-Karaj Highway, Tehran, Iran

چکیده

با گذشت بیش از یک صده از عمر بهره‌برداری میادین نفت، مطالعه و پیاده‌سازی روش‌هایی به منظور ازدیاد برداشت نفت از دغدغه‌های مهم این صنعت محسوب می‌شود. مایعات یونی مواد نوینی در این زمینه به حساب می‌آیند که با مکانیزم‌هایی همچون کاهش کشش بین سطحی، تغییر ترشوندگی، و تعاملات آروماتیک و همچنین ویژگی‌های ذاتی همچون فشار بخار بالا، مقاومت در برابر دما و یون‌های دوظرفیتی و جذب الکترواستاتیکی بالا به گزینه‌ای مناسب در جهت ازدیاد برداشت شیمیایی به شمار می‌آیند. در این مطالعه ضمن بررسی مکانیزم‌های اصلی مایعات یونی، به جمع‌آوری و مقایسه تحقیقات صورت گرفته مبنی بر بازیابی نفت به‌دام‌افتاده در مخازن پرداخته شده است. با وجود تعداد بسیار محدود تحقیقات و شرایط متفاوت آزمایشگاهی، جهت مقایسه منطقی، مطالعات در سه بخش مغزه‌های واقعی، مغزه‌های USP و میکرومدل‌های شیشه‌ای طبقه‌بندی شده است. بر اساس نتایج مایعات یونی در انواع سنگ‌های ماسه‌سنگی و کربناته توانایی خود را اثبات کرده و محدودیتی در این زمینه ندارند. همچنین با توجه به نگرانی‌های زیست‌محیطی، سیلابزنی شیمیایی این مواد با ساختار خیاط‌دوز خود کاملا زیست‌تخریب پذیر است. این دسته از مواد توانایی بازیابی 4.62 تا 33 درصد از نفت درجا در مغزه‌های واقعی را داشته است. سهم بزرگی از تحقیقات به کاتیون ایمیدازولیوم و آنیون‌های هالوژنی معطوف شده و بر اساس نتایج افزایش غلظت تا میزان CMC، زنجیره آلکیل طولانی‌تر و وجود نمک در غلظت‌های بهینه باعث بهبود بازیابی نفت خواهد شد. بر اساس نتایج می‌توان اذعان کرد مایعات یونی با قابلیت هم‌افزایی با سایر مواد شیمیایی پتانسیل بالایی برای ازدیاد برداشت نفت دارند.

کلیدواژه‌ها